جراحی تاندون ترانسفر یکی از روشهای پیچیده و در عین حال کاربردی در جراحیهای ارتوپدی است که برای بازگرداندن عملکرد عضلات و ترمیم آسیبهای تاندونی انجام میشود. در این عمل جراحی پزشک تاندون سالمی را از یک بخش دیگر بدن به ناحیه آسیب دیده منتقل میکند تا اگر آن بخش از لحاظ حسی و حرکتی آسیب دیده به شرایط قبل خود بازگردد. این روش معمولاً در درمان آسیبهای عصبی یا اختلالات حرکتی مانند فلج عضلانی، بیماریهای عصبی یا مشکلات مربوط به صافی کف پا که تاندونها نمیتوانند به طور صحیح کار کنند استفاده میشود. با کلینیک ارتوپدی فنی توان توس همراه باشید تا باصفرتا صد جراحی تاندون ترانسفر آشنا شوید.
تاندون ترانسفر چیست؟
تاندونها رشتههای محکم و مقاومی هستند که در دو انتهای هر عضله قرار دارند و به استخوانها متصل میشوند. این ساختارهای حیاتی وظیفه انتقال نیروی عضلات به مفاصل را بر عهده دارند و به شما امکان حرکت راحت مفاصل را میدهند.
شاید تا به حال پیش آمده که به دلیل وقوع حوادث یا ابتلا به بیماریها و اختلالات خاص، توانایی حرکت برخی از عضلات خود را از دست بدهید. در این شرایط پزشک ممکن است جراحی انتقال تاندون را بهعنوان روشی موثر برای بازگرداندن حرکت و عملکرد عضلات توصیه کند. این روش درمانی میتواند به بازگشت تواناییهای حرکتی بیمار و بهتر شدن کیفیت زندگی او کمک کند.
برای مثال ممکن است در اثر یک شکستگی در مچ دست، تاندون انگشت شست به شدت آسیب ببیند یا حتی پاره شود بهطوری که دو سر آن قابل دوخت نباشند. در چنین شرایطی جراح میتواند یکی از تاندونهای فعال در حرکت انگشت اشاره را برداشته و آن را به انگشت شست منتقل کند. زیرا انگشت اشاره میتواند تنها با یک تاندون نیز عملکرد مناسب خود را حفظ کند. با عمل جراحی تاندون ترانسفر شست قادر خواهد بود دوباره به حرکت درآید و عملکرد طبیعی خود را بازیابد.
در چه مواردی میتوان عمل تاندون ترانسفر را انجام داد؟
دلایل مختلفی وجود دارند که میتوانند منجر به از دست دادن عضله یا تاندون شوند که در برخی موارد نیاز به انجام جراحی تاندون ترانسفر توسط بهترین دکتر ارتوپد مشهد را بهوجود میآورد. این عوامل شامل آسیبهای فیزیکی، بیماریهای عصبی یا اختلالات مادرزادی هستند که میتوانند توان حرکتی فرد را تحت تاثیر قرار دهند.
آسیب به عصبها
آسیبدیدگی عصب میتواند باعث کشیدگی یا پارگی آن شود و در نتیجه عضلاتی که به این اعصاب وابستهاند دچار اختلال میشوند. فلج یا ضعف در عصبها میتواند باعث از کار افتادن این عضلات شود. در چنین شرایطی جراحی تاندون ترانسفر میتواند کمک کند تا حرکت از دست رفته به عضلات بازگردانده شود. مشکلاتی مانند فلج اعصاب میانی، رادیال و اولنار از جمله اختلالات عصبی هستند که با استفاده از انتقال تاندون، امکان بازسازی عضلات آسیبدیده وجود دارد.
آسیب به تاندونها از موارد عمل تاندون ترانسفر
عضلات و تاندونها ممکن است در پی حوادث یا بیماریهایی نظیر آرتریت روماتوئید به شدت آسیب ببینند و حتی در مواردی، پارگی آنها بهحدی باشد که امکان ترمیم مستقیم وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی، جراحی انتقال تاندون میتواند بهعنوان یک گزینه مؤثر به بازسازی عملکرد از دست رفته کمک کرده و حرکت و قدرت ناحیه آسیبدیده را بازیابی کند.
مشکلات عصبی-عضلانی
برخی اختلالات عصبی و عضلانی مانند فلج مغزی، آسیبهای مغزی ناشی از ضربه و آتروفی عضلانی نخاعی میتوانند باعث ایجاد مشکل در عضلات شوند. در چنین شرایطی برای درمان و بهتر شدن حرکت اندامهای آسیبدیده جراحی تاندون ترانسفر بهعنوان یک روش درمانی مؤثر در نظر گرفته میشود.
مشکلات بدو تولد
برخی از نوزادان ممکن است با نقصهای مادرزادی نظیر رشد ناقص انگشت شست یا اختلال در شبکه عصبی بازویی متولد شوند که بهطور طبیعی باعث اختلال در عملکرد عضلات میشود. در این شرایط، جراحی انتقال تاندون میتواند بهعنوان یک روش درمانی مؤثر برای اصلاح حرکت و عملکرد عضلات آسیبدیده به کار رود.
مراحل انجام عمل تاندون ترانسفر
- قبل از شروع جراحی ابتدا مراحل پذیرش بیمار انجام میشود و سپس شما باید با تیم بیهوشی مشاوره داشته باشید. این مشاوره بهمنظور آگاهی کامل از روند جراحی و نوع بیهوشی است که قرار است در طول عمل بهکار گرفته شود.
- پس از مشاوره نوع بیهوشی مشخص میشود که معمولاً برای جراحی تاندون ترانسفر از بیهوشی عمومی استفاده میشود. جراحی تاندون ترانسفر که توسط جراح ارتوپدی انجام میشود شامل مراحل مختلفی است که بهطور دقیق و با دقت بالا پیش میرود.
- پس از بیهوشی کامل بیمار، جراح با ایجاد برشهای دقیق به تاندون آسیب دیده دسترسی پیدا میکند. سپس یکی از تاندونهای سالم بیمار انتخاب شده و با دقت بریده میشود. این تاندون سالم از طریق بافتهای ماهیچهای و بهدور از استخوان به محل آسیب دیده منتقل میشود تا جایگزین تاندون قبلی گردد.
- در مرحله بعد تاندون سالم با استفاده از بخیههای مخصوص به تاندون پاره شده متصل میشود. سپس برای محکم نگهداشتن، از پیچهای فلزی یا پلاستیکی در محل استفاده میشود. پس از اتمام این فرایند، برشهای ایجاد شده روی پوست با دقت بسته میشوند و پانسمان مناسب بر روی آنها قرار میگیرد.
- در نهایت جراح ارتوپدی مفصل آسیب دیده را با استفاده از آتل تثبیت میکند تا از حرکت آن جلوگیری شود و بهبودی بیمار سریعتر انجام شود.
پس از جراحی تاندون ترانسفر
مدت زمان بهبودی پس از جراحی تاندون ترانسفر متغیر بوده و به عواملی مانند پیچیدگی عمل، وضعیت جسمانی بیمار، واکنش بدن به جراحی و دستورات پزشک بستگی دارد. به طور معمول بازگشت به فعالیتهای روزمره و ورزشی حدود ۶ تا ۱۲ هفته زمان میبرد.
با این حال این مدت ممکن است با توجه به شرایط خاص بیمار کوتاهتر یا طولانیتر شود. توصیه میکنیم نسخه و دستورات پزشک خود را به دقت گوش داده و رعایت کنید تا روند درمان شما سریعتر پیش رود.
پس از جراحی تاندون ترانسفر مراقبت از زخم و پیشگیری از عفونت اهمیت زیادی دارد. همچنین برنامههای فیزیوتراپی نقش کلیدی در احیای سلامت تاندونها و عضلات دارد و باعث افزایش استحکام و انعطافپذیری مچ پا میشود.
در ادامه یک دوره بازسازی برای تکمیل روند بهبودی و بازگشت به فعالیتهای روزمره ضروری است. برای اطمینان از موفقیت درمان، حتماً با یک پزشک متخصص ارتوپدی مشورت کرده و جزئیات جراحی و مراقبتهای پس از آن را بررسی کنید.
سخن پایانی
همانطور که خواندید جراحی تاندون ترانسفر یکی از روشهای پیشرفته و مؤثر در بازیابی عضلات و مفاصل است. این نوع جراحی در درمان اختلالات مختلفی مانند مشکلات عصبی، بیماریهای مادرزادی مثل هیپوپلازی انگشت شست، آسیبهای عصبی از جمله پلکسوپاتی بازویی، سکته مغزی، آرتریت روماتوئید و پارگی تاندون میتواند نتایج مثبتی به دنبال داشته باشد و نیروی طبیعی بدن و عضلات را تقویت کند. بهترین کلینیک ارتوپدی مشهد، کلینیک ارتوپدی فنی توان توس با بهرهگیری از تجربه پزشکان مجرب آماده خدماترسانی به مردم در این زمینه است.